"Εύχομαι από αυτή τη στιγμή να σταματήσουμε να μιλάμε για θεραπεία και να μιλάμε μάλλον για ανθρώπινη τέχνη...
την τέχνη να συμμετέχουμε σε δεσμούς με τους άλλους."
Tom Andersen
Η μοναξιά βιώνεται σαν ένα συναίσθημα αποξένωσης και απομόνωσης που μπορεί να γίνει αβάσταχτο και βασανιστικό. Πολλές φορές είναι η αιτία που βιώνουμε ένα ακαθόριστο και διαρκές άγχος και ένταση, μία συνεχή μελαγχολία, μία ανικανοποίητη αίσθηση ή σαν όλα να μας φταίνε. Η μοναξιά προκαλεί αγωνία και φόβο. Μπορεί να έχουμε παρέες αλλά σαν κάτι να μη φτάνει για να τις κάνει αρκετές ώστε να νιώθουμε ότι ανήκουμε κάπου, ότι είμαστε σημαντικοί, ότι μας καταλαβαίνουν και μας νιώθουν. Η μοναξιά μπορεί να μας κάνει να αισθανόμαστε άνια, πως τίποτα δεν έχει αρκετό ενδιαφέρον.
Οι περισσότεροι άνθρωποι περνάμε κάποια φάση στη ζωή μας που νιώθουμε μοναξιά είτε γιατί σημαντικά πρόσωπα μας πρόδωσαν, είτε γιατί νιώθουμε πως σημαντικοί άνθρωποι στη ζωή μας δεν μας καταλαβαίνουν, είτε γιατί δεν έχουμε ανθρώπους στη ζωή μας που να νιώθουμε ότι επικοινωνούμε ουσιαστικά και βαθειά. Πολλές φορές όμως, η μοναξιά έχει να κάνει με τη δική μας αποξένωση από τον ίδιο μας τον εαυτό. Όταν έχουμε απομακρυνθεί από αυτό που είμαστε και από τα συναισθήματά μας, τότε βιώνουμε αυτήν τη μοναξιά ακόμα και αν υπάρχουν άνθρωποι γύρω μας που ενδιαφέρονται πραγματικά για εμάς. Αυτό συμβαίνει διότι και εμείς οι ίδιοι έχουμε χάσει την αίσθηση του ποιοι είμαστε με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να έρθουμε σε ουσιαστική επαφή με τους άλλους.
Οι σχέσεις μας με τους ανθρώπους, είναι συνήθως ένας καθρέφτης της σχέσης που έχουμε με τον εαυτό μας. Αν κάτι μας κάνει να προβληματιζόμαστε σχετικά με το ποιοι είμαστε, τί θέλουμε και τί έχουμε ανάγκη, αν κάτι μας βάζει στη διαδικασία να αναθεωρήσουμε και να δουλέψουμε τον εαυτό μας αυτό είναι οι σχέσεις μας με τους ανθρώπους στη ζωή μας. Όταν για παράδειγμα παρατηρούμε πως στη ζωή μας «τυχαίνει» να συνάπτουμε σχέσεις με ανθρώπους που τελικά μας πληγώνουν, όταν νιώθουμε πως κανένας δεν μας «εμπνέει» ώστε να δημιουργήσουμε μία ουσιαστική σχέση μαζί του, όταν δυσκολευόμαστε να είμαστε ο εαυτός μας με τους ανθρώπους μας ή φοβόμαστε να εκφράσουμε τα πραγματικά μας συναισθήματα, τότε αρχίζουμε να αναρωτιόμαστε τί δεν πάει καλά και αν εμείς οι ίδιοι έχουμε κάποια ευθύνη για όλα αυτά.
Η δημιουργία και ανάπτυξη αληθινών σχέσεων είναι μία τέχνη που τη μαθαίνουμε από πολύ νωρίς στη ζωή μας, και την εξελίσσουμε κατά τη διάρκεια αυτής όταν αναλάβουμε το μερίδιο της ευθύνη μας, όταν συνειδητοποιήσουμε πως δεν είμαστε θύματα των άλλων, όταν πάψουμε να αισθανόμαστε πως η ζωή μας έχει φερθεί άδικα. Εάν υπάρχει κάτι το οποίο μπορούμε να κάνουμε για να μη βουλιάζουμε μέσα σε συναισθήματα του αβοήθητου, αυτό είναι να αναλάβουμε δράση, ξεκινώντας από τον ίδιο μας τον εαυτό.
Η τέχνη των ανθρώπινων σχέσεων δεν τελειοποιείται ποτέ, και πιστεύω πως από όλες είναι η περιπλοκότερη. Και φυσικά, δεν θα ασχολούμασταν τόσο και εμείς οι ψυχοθεραπευτές αλλά και όλοι, αν οι σχέσεις δεν ήταν ακριβώς ό,τι δίνει νόημα στη ζωή. Νιώθουμε καλυμμένοι και ικανοποιημένοι όταν αγαπάμε και νιώθουμε πως αγαπιόμαστε, όταν συμμετέχουμε σε σχέσεις όπου ο εαυτός μας ανθεί και εξελίσσεται, όταν αισθανόμαστε πως οι άνθρωποι που έχουμε στη ζωή μας μάς γνωρίζουν καλά και μας αποδέχονται για αυτό που είμαστε, όταν δηλαδή μπορούμε να μοιραστούμε τον εαυτό μας, να προσφέρουμε και να λάβουμε αγάπη. Κάποιοι άνθρωποι είναι τυχεροί στη ζωή τους, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν αντιμετωπίζουν δυσκολίες, και δεν χρειάζεται να παιδευτούν πολύ για να τα βρουν όλα αυτά, ίσως γιατί έμαθαν από πολύ νωρίς πώς να χειρίζονται τα πινέλα αυτής της πολύτιμης τέχνης.
Οι περισσότεροι όμως, έχει χρειαστεί και χρειάζεται να εφεύρουμε τους τρόπους να ζωγραφίζουμε και να πλέκουμε τους δεσμούς μας με τους άλλους ανθρώπους , με τον δύσκολο τρόπο: αυτόν που χρειάζεται πρώτα να έρθουμε αντιμέτωποι με συναισθηματικά οδυνηρές πραγματικότητες του εαυτού μας, και ίσως ανακαλύψουμε πως η μοναξιά είναι ένα συναίσθημα που κουβαλάμε από πολύ μικροί, μη έχοντας βιώσει πως μας «νιώθουν» και μας αποδέχονται. Ο δρόμος λοιπόν, είναι αυτός που θα μας βοηθήσει να σκύψουμε πάνω σε αυτό το παιδί, να το νιώσουμε εμείς οι ίδιοι και τελικά να το αγακαλιάσουμε. Όταν έρθουμε σε επαφή με το παιδί αυτό που έχει στερηθεί αυτήν την άνευ όρων αποδοχή και αγκαλιά, τότε ερχόμαστε πιο κοντά σε αυτό που πραγματικά είμαστε, και είμαστε περισσότερο ανοιχτοί στο να αποδεχτούμε την ψυχική μας πείνα για αγάπη. Αυτό τελικά θα μας φέρει πιο κοντά με τους άλλους...